Çölyak hastalığının tedavisinde ömür boyu glutensiz diyet uygulaması kullanılmaktadır. Ayrıca çölyak hastalığı tedavisi için bazı belirtilerin görülmesi gerekir. Çölyak belirtilerinin ortaya çıkmaması halinde glutensiz diyetin birtakım semptomlara neden olabileceği bilinmelidir. Öncelikle bu belirtilere bakacak olursak;
- Demir eksikliği
- Kemik ve eklem ağrıları
- Depresyon
- İştahsızlık
- Kusma
- Halsizlik
- Kronik yorgunluk hali
- Baş ağrıları
- Ağız kuruluğu
- El ve ayaklarda uyuşma ve karıncalanma
- Midede gaz sancısı
- Şiddetli karın ağrısı
- Kansızlık
- Ciltte döküntü ve kaşıntı, çölyak belirtileri arasındadır.
Çölyak Nasıl Tedavi Edilir?
[sp-related style=”light” id=”225″]
Hastalığın kesin tanısı sadece deneyimli bir gastroenterolog tarafından uygulanacak olan tahlillerle beraber konulur. Bununla beraber ince bağırsak biyopsisi de çölyak tedavisinin başlatılması amacıyla uygulanan tanı yöntemlerindendir. Genetik bir hastalık olan çölyak, bazı durumlarla tetiklenebilmektedir. Gebelik süreci, ameliyatlar ya da viral enfeksiyonlar sonucunda da ortaya çıkabilen bu hastalık, her yaş aralığında görülebilmektedir.
Genel olarak çölyak hastalığı tedavisi, tanı konulmasından sonra uzman doktor tarafından önerilecek olan glutensiz besinlerle mümkündür. Bu besinlerin tüketimi ömür boyu devam etmelidir. Ayrıca bu süreçte yulaf, arpa, çavdar ve buğday ile bu gıdaları içeren besinlerden kesinlikle uzak durulmalıdır.
Çölyak Hastaları Hangi Besinleri Tüketebilir?
Çölyak hastalığının tedavi sürecinde tüketilebilecek olan besinler bilinmelidir. Bu nedenle aşağıda sıralayacağımız besin kaynaklarının rahatlıkla tüketilebileceği unutulmamalıdır;
- Meyve ve sebzeler
- Bakliyatlar
- Katkısız sıvı ve katı yağlar
- Balık, tavuk ve etler
- Patates, pirinç ve mısır
- Bal, reçel, zeytin
- Yumurta
- Basit toz şeker gibi yiyecekler çölyaklılar tarafından tüketilebilir.
Çölyak Hastalarına Yasak Olan Besinler
Çölyak hastaları ömür boyu glutensiz diyet yapacağı için bazı besinleri tüketememektedir. Bunlar;
[sp-related style=”light” id=”167″]
- Çavdar, arpa, yulaf ve buğday katkılı olan tüm ürünler
- Bisküvi, gofret, simit, dondurma, kraker
- Kek, pasta, börek
- Unlu tatlılar
- Glutenli hazır salçalar
- Ketçap
- Unlu hazır çorbalar
- Tarhana
- Soslar
- Çikolata
- Kuskus
- Pane harçları
- Galeta unuyla hazırlanan balık ve tavuk ürünleri
- Malt kullanılan bira ve votka gibi içecekler
- Soslu ve tuzlu kuruyemişler
Bu yiyecekler arasında ketçap ve çikolatanın doğal olarak glutensiz olduğu bilinmektedir. Ancak hazır olarak satın almadan önce mutlaka etiket kontrolü yapılmalıdır. Aynı durum sirke, sakız ve mayonez gibi ürünler için de geçerlidir.
[sp-related style=”light” id=”171″]
Genel olarak çölyak hastalığı tedavisi sürecinde herhangi bir ilaç kullanılmamaktadır. Yapılması gereken en önemli şey, glutenli gıdalardan uzak durmak ve ömür boyu glutensiz beslenmek olacaktır.
Çölyak Hastalığı Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Çölyak hastalığının erken teşhisi ince bağırsak başta olmak üzere diğer organlarda ciddi hasarların gelişimini engellemektedir. Fakat tedavisiyle ilgili glutensiz diyetten başka herhangi bir uygulama olmadığı için birtakım riskleri beraberinde getirebileceği unutulmamalıdır. Örneğin, 1940’lı yıllardan önce çölyak hastalığının ölüm riski %12’lere kadar yükselmiştir.
Hastalıkla ilgili glutensiz diyetin başlaması aynı zamanda bireylerin yaşam kalitesini de artırmaktadır. Bununla beraber çölyak hastalığı tedavisi sürecinde en önemli faktörün erken teşhis olduğu unutulmamalıdır.
Çölyak tanısıyla beraber hastalıktan kaynaklı yakınmalar kontrol altına alınabilmektedir. Ayrıca vücuttaki savunma mekanizması da glutensiz diyet sayesinde aktif hale gelerek farklı rahatsızlıkların oluşumunu engellemektedir. Özellikle de cilt yaraları, şeker hastalığı, ağız ve göz kuruluğu ile beraber tiroid yetmezliği gibi hastalıklar, glutensiz diyetle beraber ortaya çıkmadan engellenebilir.
[sp_ad]
Çölyak Hastalığında Risk Grupları
Çölyak hastalığıyla ilgili hangi kişilerin risk altında olduğu bilinmelidir. Bu kapsamda;
- Birinci derece yakın akrabalarında çölyak hastalığı olanlar
- Diyabet hastaları
- Tiroid hastaları
- Kronik ishal olanlar
- Besin emilim bozuklukları olanlar, çölyak hastalığı için risk altında olan bireylerdir.