Çölyak hastalığı, vücudun bağışıklık sisteminin glutene karşı verdiği ciddi bir reaksiyondur. Bu yüzden çölyak ile ilgili uzun süreçte ciddi araştırmalar yapılmaya başlanmıştır. Özellikle de çölyaklıların ömür boyu glutensiz diyet yapmaları gerekliliği, bu çalışmaları başlatan sebeplerdendir. Bu sebeple çölyak tedavisi için aşı çalışmaları da uzun zamandır araştırılan konulardan biridir. Yazımızın devamında çölyak aşı çalışmaları ile ilgili detaylı bilgilere yer vereceğiz. Bu çalışmalara ek olarak 2021 yılında piyasaya sürülmesi beklenen çölyak ilacı ile ilgili de kapsamlı bilgilere ulaşabilirsiniz.
Çölyak Hastalığı Tedavisinde Aşı Çalışmaları
[sp-related style=”light” id=”225″]
ABD’de çölyak hastalığına kesin çözüm için Nexvax2 adlı aşının ilk faz çalışmaları tamamlanmıştır. Bu süreçle beraber ikinci faz çalışmalarına başlandığı bilinmektedir. ABD’deki ImmusanT adlı bir biyoteknoloji şirketi bu konuda vücudun bağışıklık sistemini kullanarak çölyak hastalığını tedavi etmeyi hedeflediğini açıklamıştır.
Nexvax2 isimli ilacın faz 1 çalışmalarında ilk olarak ilacın ne kadar güvenilir olduğuna dair az sayıdaki gönüllü üzerinde test araştırmaları yapılmıştır. Gluten alımlarında aktif hale gelen ve vücuda zarar vermeye başlayan bağışıklık sistemindeki hücreleri yok etmeye çalışan bu aşı ABD ile beraber Avustralya ve Yeni Zelanda gibi hastalığın yaygın olarak görüldüğü ülkelerde faz 2 çalışmalarının başlamasını sağlamıştır. Nexvax2 aşısının bu anlamda çölyak için ne kadar etkili olacağı hala merak konusudur.
[sp_ad]
Çölyak Hastalığında Nexvax2 Tedavisi
Vücuttaki alerjenlere uzun süreli toleransı geri kazandıran ve alerjik durumlar için üzerinde çalışılmaya devam edilen Nexvax2 aşısı, laboratuvar ortamındaki çalışmalarda başarılı olmuştur. Tip 1 diyabet başta olmak üzere romatoid artrit ve farklı otoimmün hastalıklar üzerindeki alerjenler üzerinde de etkili olması beklenen bu ilaç daha çok çölyak hastalarına yönelik olarak geliştirilmektedir.
Çölyaklılar için tek tedavi yaklaşımı olacağı düşünülen ve çölyak tedavisi için aşı çalışmaları kapsamında yürütülen bu çalışma ile hastaların normal bir diyette de sağlığına kavuşabilmesi amaçlanmaktadır. Terapötik bir aşı olan Nexvax2, intradermal yolla verilerek gluten alerjenlerine yanıt veren hücreleri yeniden düzenleyebilmektedir. Bu sayede gluten proteinine sahip olan hücrelerle beraber ince bağırsaktaki iltihaplanmaları ortadan kaldırabilmektedir. Ek olarak hastalar bu ilacı kullanırken diyetine devam ederken vücuttaki yaralı dokuların da iyileşme süreci başlayacaktır. Yani ilaç ile ilgili hedeflenen durumlar bu şekildedir ve glutene karşı uzun süreli bir tolerans oluşturmak amacıyla çalışmalar devam etmektedir.
[sp-related style=”light” id=”452″]
Nexvax2 aşısının ince bağırsak biyopsisi ile beraber kesin tanı konulabilen çölyak hastalığından sonra kullanılması planlanmaktadır. Bununla beraber kan testlerinde de tercih edilebileceği belirtilmektedir. Hastalara çok daha hızlı bir şekilde çölyak tanısı koymayı amaçlayan bu ilaç, glutenin bağışıklık tepkisini ölçmede de kullanılacaktır. Gluten proteinine maruz kalmanın etkilerine karşı hastaları korumak üzere tasarlanan bu aşı üzerinde yapılan ilk klinik çalışmalarda aşının güvenli olduğu kanıtlanmıştır.
Çölyak Hastalığında Yeni Tedavi Yöntemleri
[sp-related style=”light” id=”238″]
Çölyak ile ilgili uzun yıllardır yapılan aşı çalışmalarına ek olarak ilaç çalışmaları da devam etmektedir. Viyana Teknik Üniversitesi araştırmacıları, hastalığın semptomlarını azaltan veya hastalığı tamamen ortadan kaldırmaya yarayan yeni bir ilaç geliştirmiştir. Tüm dünyada her geçen gün artan çölyak tehdidi üzerine çölyak tedavisi için aşı çalışmaları ile birlikte devam eden ilacın 2021 yılında piyasaya sürülmesi beklenmektedir. Bu durum sonucunda çölyaklıların glutensiz diyete devam etmeyeceği hakkında detaylı bir bilgi bulunmamaktadır. Yine de ilacın vücuttaki glutenli moleküllere doğrudan etki edeceği açıklanmıştır.
Çölyak tedavisi için farklı bir yaklaşım olarak ortaya çıkan bu ilacın tamamen bağışıklık sistemine yönelik bir ilaç olmaması nedeniyle çölyak tedavisinde uzun vadeli etkilerinin olacağı tahmin edilmektedir.